ඔබ දකින්නේ මා දකින ලෝකයමද? (තෙවන කොටස)

(පළමු කොටස)

 (දෙවන කොටස)

පසුගිය සටහනෙන් කතාකළ පරිදි අපි අකුරු ලියන්නේ අපිට අකුරු පෙනෙන හැටියටය. අපිට ලෝකයම උඩුයටිකුරු වී පෙනේනම් අපි අකුරු ලියන්නේත් අපිට පෙනෙන හැටියට උඩුයටිකුරුවය. කෙසේ වුවද, ලෝකය උඩුයටිකුරුව දකින කෙනෙකු උඩුයටිකුරුව ලියන අකුරු දෙස ලෝකය කෙලින් අතට පෙනෙන කෙනෙකු බලා සිටියොත් මේ අකුරු කෙලින් ලියන බව පෙනේ.

මේ ආකාරයටම, වම දකුණ මාරුවී ලෝකය පෙනෙන කෙනෙකු වම දකුණ මාරුකර ලියන අකුරු වෙනත් කෙනෙකුට පෙනෙන්නේ තමන්ට ලෝකය පෙනෙන හැටියටය. මේ නිසා ලෝකයම කවර හෝ නිශ්චිත ආකාරයකට යමෙකුට පෙනේනම් ඒ පුද්ගලයාට හෝ බාහිර නිරීක්ෂකයෙකුට කිසිදු වෙනසක් නොපෙනේ. ඒ නිසා ඔබට පෙනෙන්නේ මට පෙනෙන ලෙසද නැද්ද යන්න මට නොපෙනේ.

කෙසේ වුවද, පසුගිය සටහන සමඟ පලකළ වීඩියෝවේ පෙනෙන පරිදි දෘෂ්ඨිය උඩුයටිකුරු කරනු ලැබූ අයෙකු උඩුයටිකුරුව අකුරු ලියනු අපට පෙනේ. මේ තැනැත්තියගේ දෘෂ්ඨිය උඩුයටිකුරු කරවීමට පෙර ඇය 'නියම විදිහට' අකුරු ලියන හැටි දැන සිටියාය. ඒ නිසා දැන් ඇයට පෙනෙන අකුරු උඩුයටිකුරු වී ඇති බව ඇයට 'තේරේ'. මේ නිසා ඇය ඇයට පෙනෙන පරිදි 'නියම විදිහට' අකුරු ලිවීමට උත්සාහ කරයි. ඈ එසේ ලියන අකුරු අපට උඩුයටිකුරු වී පෙනේ. එමෙන්ම, අපි 'නියම විදිහට' ලියන අකුරු ඇයට පෙනෙන්නේ උඩුයටිකුරුවය. මේ නිසා ඇය උඩුයටිකුරුකර පුවත්පත් බලන්නීය. එවිට ඇයට එහි අකුරු  'නියම විදිහට' පෙනේ.

ඉහත සංසිද්ධිය වෙන්නේ මෙසේ දෘෂ්ඨිය උඩුයටිකුරු කරනු ලැබූ අයෙකු 'නියම විදිහට' අකුරු ලිවිය යුතු ආකාරය 'දන්නා' බැවිනි. එහෙත්, උපන්දා සිටම උඩුයටිකුරු දෘෂ්ඨියක් ඇති කෙනෙකු මෙසේ හැසිරීමට ඉඩක් නැත. එවන් අය කොපමණ සිටීදැයි දැනගැනීමට වුවද පහසු නැත. මේ අනුව, බෝජනා ප්‍රහේලිකාවකි. ඇයගේ සැබෑ ප්‍රශ්නය ඇතැම් දේවල් පමණක් වෙනස් අයුරකින් පෙනීමයි.

එක්කෝ ඇයට කෙලින් පෙනෙන ලෝකයක උඩුයටිකුරු වූ රුපවාහිනී සහ පත්තර පෙනේ. එසේ නැත්නම්, උඩුයටිකුරු වූ ලොවක කෙලින් අතට ඇති රුපවාහිනී සහ පත්තර පෙනේ. මේ නිසා ඇයට ඇගේ රුපවාහිනී තිරය සහ පත්තර ආදී ඇතැම් දේ පමණක් උඩුයටිකුරු කරගැනීමට සිදුවී ඇත.

මේ තත්ත්වය පැහැදිලි කරගැනීමට ඇයට වෙනස්ව පෙනෙන දේ දෙස බැලිය යුතුය.
- පත්තර
- පරිගණක තිරය හා යතුරු පුවරුව
- රූපවාහිනිය
- ජංගම දුරකථනය

මේවා බොහොමයක් අක්ෂර හා සම්බන්ධය. අපි දකින වෙනත් දේ සහ අකුරු අතර වෙනසක් තිබේ. අපේ ඇස් ගහක්, ගලක්, බල්ලෙකු හෝ පුසෙකු දකින විට මේ දකින්නේ සැබෑ ලෝකයක ඇති සැබෑ භෞතික වස්තුවක් බව අපේ මොළය 'දනී'. මේ භෞතික වස්තුව අපේ අනෙකුත් ඉන්ද්‍රියයන් එකකට හෝ කිහිපයකටද ගෝචර වන්නකි.

(www.wordworld.com)

උදාහරණයක් ලෙස හොඳින් ඉදුණු අඹ ගෙඩියක් අපේ ඇසට අමතරව නහයට, දිවට මෙන්ම ස්පර්ශේන්ද්‍රියටද ග්‍රහණය වේ. මොළයට කරන්නට ඇත්තේ මෙසේ ලැබෙන සංවේදන මෙයට පෙර මෙසේ ලැබී අපේ මතක ගබඩා වල ඇති සංවේදන සමඟද සසඳා අපට අඹ ගෙඩිය ගැන අවබෝධයක් ලබා දීමයි. වෙනත් ඕනෑම 'සැබෑ' වස්තුවක් දුටුවිටද සිදුවන්නේ මෙයයි.

එහෙත්, අඹ ගෙඩියක රූපයක් හෝ 'අඹ ගෙඩිය' යන අකුරු දුටු විට සිදුවන්නේ මේ දෙයම නොවේ. මෙහිදී අප දකින්නේ 'සැබෑ' වස්තුවක සංකේතයකි. 'සැබෑ' වස්තුව වන අඹ ගෙඩියේ රූපය හෝ 'අඹ ගෙඩිය' යන අකුරු අපට එතරම් වැදගත් නැත. අපට වැදගත් සැබෑවක් නොවන බව අප දන්නා සැබෑ අඹ ගෙඩියකි. මේ අයුරින්ම, අලියා යන අකුරු තුන දකින විට අපට මේ අකුරු තුනට අමතරව 'සැබෑ අලියෙක්' පෙනේ. ඒ සමඟම මේ 'සැබෑ අලියා' සැබෑ අලියෙක් නොවන බවද අපට පෙනේ.

බෝජනා පුවත්පතක් බලන විට ඇයට දකින්නට අවශ්‍ය එහි ඇති අකුරු නොවේ. එයින් විස්තර කරන පුවතයි. ඇය රූපවාහිනිය නරඹන්නේද මේ රූප සැබෑ රූප බව නොදැන නොවේ. පුවත්පතේ හෝ රූපවාහිනියේ ඇති සැබෑ නොවන සංකේත තුලින් සැබෑ ලෝකය දකින්නට තවත් වැඩිපුර දත්ත සැකසුමක් අවශ්‍යය. මෙහිදී පත්තරයේ නැති බව හොඳින්ම දන්නා 'සැබෑ අලියා' යමෙකුට දැකීමට අවශ්‍ය අවසාන ඉලක්කයයි.

කතරගම යන විට පාර හරස් කරගෙන පලතුරු ඉල්ලන්නේ ඒ සැබෑ අලියා මිස පත්තරයේ ඇති අලියාගේ රූපය හෝ 'අලියා' යන අකුරු තුන නොවේ. පත්තරයේ ඇති අලියාගේ රූපය හෝ 'අලියා' යන අකුරු තුන  'සැබෑ අලියා' දැකීමේ ක්‍රියාවලියේ අතරමැදි පියවරකදී උපකාරී වන අවසාන වශයෙන් තේරුමක් නැති සංකේත පමණි.

මේ සංකේත මොනවා වුණත් අවසාන දැකීමට බාධාවක් නැත. 'අලියා' කියා සඳහන් වුවත් 'elephant' කියා සඳහන් වුනත් 'யானை' කියා සඳහන් වුනත් (මේ වචන තේරුම් ගන්නා ආකාරයට සාපේක්ෂව වෙනස්කම් තිබිය හැකි වුවත්) යමෙකු දකින්නේ එකම දෙයකි. ඒ ඔහුගේ මතක ගබඩාවේ කාලයක් තිස්සේ බටකොළ කන සැබෑ අලියාය.

මෙහිදී සිදුවන දත්ත සැකසුම පාර අයිනේ සිට වාහන නවත්වා පලතුරු ඉල්ලන සැබෑ අලියෙකු දුටු විට සිදුවන ප්‍රාථමික දත්ත සැකසුමෙන් වෙනස්, එයට අමතරව සිදුවන ද්වීතියික දත්ත සැකසුමකි. ඒ සඳහා අවශ්‍ය වන්නේ කවර හෝ නිශ්චිත සංකේතයකි. මේ අතරමැදි සංකේතය 'ʇuɐɥdǝlǝ' වුවද එමඟින් සැබෑ අලියෙකු දැකීමට බාධාවක් නැත.

මා සිතන පරිදි බෝජනාගේ මොළයේ වෙනස් ලෙස සිදුවන්නේ මේ ද්වීතියික දත්ත සැකසුමයි.