ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර එ. කුමාර් ගුණරත්නම්

පහතින් ඇත්තේ මාතලන් විසින් පළකළ ලිපියකට ඇනෝ කෙනෙකු විසින් දැමූ කමෙන්ටුවකි.

"ඉතාලි, ප්‍රංශ සහ චීන ජාතිකයෝ පිළිවෙලින් ගෙඹි කකුල්, ගාලික් බටර් සමග බේක් කළ ගොලුබෙල්ලන් (Escargot) සහ සර්පයෝ කෑමට ඉතාම රුසියි. අප රටවලට මේ තරම් අසික්කිත පිළිකුල් සහගත දෙයක් තව නැහැ. යුරෝපියන් වැඩි දෙනෙක් හැඳි ගෑරෝප්පු පාවිච්චි කරනවා. අතේ කෑම තවරාගනීම ඔවුන්ට පිළිකුල දනවන අසංවර දෙයක්. නමුත් ඉන්දියානුවන්ට හෝ අපට එය ඉතා සාමාන්‍ය දෙයක්. ලංකාවේ හෝ ඉන්දියාවේ සාමාන්‍යයෙන් විවාහයකදී දෑවැද්දක් බලාපොරොත්තු වෙනවා මනාලියගේ පාර්ශවයෙන්; මේක බටහිර කෝණයකින් බැලුවහම ඉතාම තුප්පහි දෙයක්, මිනිස් ජීවිතයකට මුදලින් සප්ලිමන්ට් කරන එක.

කාලයෙන් පසුපසට යන්න යන්න; ලංකාවේ තියෙන්නේ අම්මල පුතාල, සහෝදර සහෝදරියෝ එකට නිදාගත්ත, ඊටත් පසු සතවර්ෂ වල එකගෙයි කාපු කාලය පැවතුනේ බටහිර ආක්‍රමණ වලට පෙර. ඊටත් සතවර්ෂ කිහිපයක් පස්සට යන්න; උදේට රූපවාහිනියෙන් හැමදාම පාහේ කුඩා දරුවන්ට පවා පෙන්නන උඩුකය නිරාවරණය කරගත් කාන්තාවන්ගේ බිතු සිතුවම්, උඩුකය නිරාවරණය කරගැනීම කාන්තාවකට ඉතාමත් අසෝබන දෙයක් ලෙස සලකන අද කාලේ කරානම් කොච්චර වනචර දෙයක් කියල කෑගහන අය සෑහෙන්න ඉඳි.

කාල පරාසයකට සහ යම් භූගෝලීය පරාසයකට අනුව ඔබගේ හිතේ මැවෙන භූතාත්ම (entities) තමයි ඔය ජාතිවාදී නොවන ශීලාචාර කම කියන්නේ; ඔබ අසංවර, තුප්පහි, විලිලැජ්ජා නැති අන්තවාදීන්, පිස්සන්, ලෙඩුන්, මානසික රෝගීන් යනුවෙන් අර්ථකථනය කරන දේවල් හුදෙක් ඔබ හිතේ මවාගත් ප්‍රතිරූප, ඔබට මේ ප්‍රතිරූප මවගැනීමට අයිතියක් තියෙනවා – නමුත් ඒවාට අනුගත වන්නට කිසිවෙක් කිසිසේත්ම බැදී නැහැ (ඔබගේ සහෝදරියන්, බිරිද, දියනියන් පවා). මන්ද ඔබට ඔවුන් ගේ සිරුරු හෝ මනෝභාවයන් අයිති නැති නිසා, ඔවුන් ට ඔවුන් විසින් නිර්වචනය කර ගෙන ඇති සදාචාර පරාස ඇති නිසා.

සදාචාරය වෙන්නේ, ඇඳුමේ දිගවත්, තමන් කන්නේ බොන්නේ මොනවද යන්නවත්, තමන් රාත්‍රියට සමාජ ශාලාවකට යනවද යන්නවත්, සුළු ජාතික ජාතිවාද්යට උඩගෙඩි දීමවත් සියලු ජාතීන් සමයි කීමවත් නොවේ. – සදාචාරය මනින මිම්මක් වෙන්නේ, පැත්තක ඉන්න මිනිස්සු, අනෙක් මිනිස්සුන්ගේ (තමන්ට හෝ අනුන්ට කරදරයක් නොවන) නිදහසට අත පෙවීමයි. මේ අතින් අපේ නූතන, පශ්චාත් වික්ටෝරියානු “සදාචාරය” – අරාබිකරයේ “සදාචාරයට” වැඩ වෙනස් නැහැ. කෙසේ නමුත් ජාතිවාදී අන්තවාදී ත්‍රස්තවාදී ඝාතක පිරිස් නම් මර්දනය කල යුතුයි

එකම වෙනස, අප සහ ඔවුන් තමන්ගේ කාන්තාවන්ගේ සිරුර වැසීමට භාවිත වන රෙදි වල වර්ගපලය පමණයි. ආකල්ප බෙහෙවින් සමානයි. තවමන් කාන්තාවන් වෙනුවෙන් පිරිමින් තීරණ ගන්න අසික්කිත, තුප්පහි සමාජයක වසන අපිට සදාචාරය ගැන කතාකිරීමට පවා ලැජ්ජයි. ඉතින් ගෝත්‍රික වර්ගවාදය වගේම ඊට එරෙහි අන්තවාදය ද එකම අක්ෂයක අන්ත දෙකක් ලෙසයි මටනම් පෙනෙන්නේ."

මේ කමෙන්ටුවේ ඇනෝ විසින් කියා ඇති සියළුම කරුණු වලට මා වචනයෙන් වචනය, වාක්‍යයෙන් වාක්‍යය එකඟ වන්නේ නැත. එහෙත්, ඔහු මතු කරන කරුණෙහි හරය සමඟ මට එකඟ විය හැකිය. සදාචාරය, ජාතිවාදය, ජාත්‍යන්තරවාදය, මානවවාදය වැනි සංකල්ප කිසිවක් සෑම කාලයකටම හා සෑම සමාජයකටම ගැලපෙන නිරපේක්ෂ සංකල්ප නොවේ.

යමෙකු සිය වකුගඩුව මුදලට අලෙවි කිරීම වත්මන් ලාංකික සමාජයේ ජීවත්වන බොහෝ දෙනෙකුට 'කිසියම් අවුලක් ඇති' සංකල්පයකි. එහෙත්, වකුගඩුවක් මුදල් නොලබා ප්‍රදානය කිරීම ගැන අපුලක් ඇති අය ඇත්නම් ඒ ඉතා අඩුවෙනි. අවුල ඇත්තේ මුදල් ගණුදෙනුවේය. වකුගඩු දායකයෙකු සහ ග්‍රාහකයෙකු සම්බන්ධ කරමින් තැරැව්කරුවකු විසින් ලාභයක් ලැබීම ඇතැම් අයට අශීලාචාර කටයුත්තක් ලෙස පෙනිය හැකිය.

විවාහය අතිශය පෞද්ගලික කටයුත්තකි. විවාහය සහ දෑවැදි අතර සම්බන්ධතාව තවමත් ලාංකික සමාජයෙන් මුළුමනින්ම ගිලිහී ඇති දෙයක් නොවේ. මෙහිදීද  සිදුවන්නේ අතිශය පෞද්ගලික කටයුත්තක් සඳහා මුදල් මැදිහත් වීම වුවත් බොහෝ දෙනෙකු එය අශීලාචාර දෙයක් ලෙස නොසලකති.

ශීලාචාර වීම ලෙස මා දකින්නේ තමන් ජීවත්වන සමාජය විසින් යම් කාලයකදී පිළිගන්නා මූලික සම්මුතීන් සමඟ අනුගත වීමයි. සුළුතරය බහුතරයේ අදහසට අනිවාර්යයෙන්ම යටවිය යුතුය යන්න එයින් ගම්‍ය නොවේ. සුළුතරයේ අදහස් වලට ඉඩදීම සමාජ සම්මුතියේ අංගයක් විය හැකිය. ඇතැම් විටක එය එසේ නොවන්නටද පුළුවන.

කිසියම් සමාජයක ස්ථාපිත වී ඇති සම්මුතීන්ට ඒ සමාජයේ බොහෝ දෙනෙකු විසින් ගරු කිරීම දියුණු ලක්ෂණයකි. එවැනි සමාජයකට කිසිදු නිශ්චිත අරමුණක් නැතිව ඉබාගාතේ යන සමාජයකට සාපේක්ෂව ඉදිරි ගමනක් තිබේ. සම්මුතීන් වෙනස් නොකළ යුතු බව එයින් අදහස් නොවේ. සම්මුතීන් නිර්මාණය කරන්නේ පුද්ගලයින් විසින් ඔවුන්ගේ පොදු යහපත වෙනුවෙනි. යම් සම්මුතියක් තවදුරටත් පොදු යහපත පිණිස හේතු නොවේනම් එය වෙනස් කළ යුතුය. එහෙත්, ඒ වෙනස්කම සිදු කරන තුරු අදාළ සම්මුතියට ගරු කළ යුතුය.

වත්මන් ලෝකයේ සෑම සමාජයකම මෙන්ම මූලික පදනම වන්නේ ඒ සමාජය විසින් පිළිගත් නීති පද්ධතියකට ගරු කිරීමයි. මේ නීති පද්ධතිය රටින් රටට මෙන්ම එක් රටක භූගෝලීය කලාප අනුවද වෙනස් විය හැකිය. නීති පද්ධතිය කවරක් වුවද, ශිෂ්ඨත්වය වන්නේ තමන්ට අදාළ නීති පද්ධතියට ගරු කිරීමයි.

ලංකාවේ වත්මන් නීති පද්ධතිය ස්ථාපිත කළේ ලන්දේසීන් විසිනි. එය රෝම නීතියේත් ඕලන්ද නීති සම්ප්‍රදායන්ගේත් මිශ්‍රණයක් වූ රෝම-ලන්දේසි නීතියයි. කෙසේ වුවද, ලන්දේසින් යටතේ මේ නීතිය රට පුරාම ක්‍රියාත්මක වූයේ නැත. එය ක්‍රියාත්මක වූයේ ලංකාවේ පදිංචි වී සිටි ලන්දේසීන්, ලන්දේසීන්ට සේවය කළ ලාංකිකයින්, කතෝලික හෝ ක්‍රිස්තියානි ආගම වැළදගෙන සිටි ලාංකිකයින් සහ ලන්දේසි කොටු තුළ ජීවත්වූ සිවිල් වැසියන් වැනි සීමිත පිරිසක් හා අදාළවය. ඉතිරි ජනකොටස් අතර වෙනත් සම්මුතීන් පැවතුණේය.

ඉංග්‍රීසින් විසින් ලංකාවේම පාලනය සියතට ගැනීමෙන් පසු, ඔවුන්ගේ යටත් විජිත ප්‍රතිපත්තිය අනුව යමින්, එවකට රටේ පැවති නීතිය අනුවම තවදුරටත් ක්‍රියාකිරීමට පටන් ගත්තේය. කෙසේ වුවද, මෙහිදී 'එවකට රටේ පැවති නීතිය' ලෙස ඉංග්‍රීසින් විසින් සැලකුවේ රෝම ලන්දේසි නීතියයි. වෙනත් ජනකොටස් අතර පැවති සම්මුතීන් උඩරට, තේසවලාමේ සහ මුස්ලිම් නීති ලෙස පිළිගැනීමකට ලක්වුවද ඒ නීති වලට ලැබුණේ දෙවන තැනකි.

ලංකාව පාලනය කළ ඉංග්‍රීසින්ට තවමත් රැජිනක් සිටී. එහෙත්, අද මෙන්ම ඔවුන් ලංකාවට පැමිණි එදාත් එංගලන්තයේ රජෙකුට හෝ රැජිනකට යටත් වැසියෙකුව දියේ ගිල්වා මැරීමට හෝ බිළිඳෙකුව වංගෙඩියක දමා කෙටීමට අණ කළ හැකි සම්මුතියක් එංගලන්තයේ තිබුණේ නැත. එවැන්නක් ලංකාවේ සිදු වූ විට රටේ ජනතාව දින ගණනක් ලිප ගිණි නොදල්වමින් ශෝකයෙන් කල් ගත කළත් විරෝධතාවක් දැක්වීමට ඉදිරිපත් නොවුණේ රජුට ඇති බියට අමතරව එවැන්නක් කිරීමට රජුට ඇති අයිතිය පිළිගත් සමාජ සම්මුතියද වූ බැවිනි. ජනතාවට කළ හැකිව තිබුණු දෙය "රාජා භවතු ධම්මිකෝ" කියා උදේ හවස ප්‍රාර්ථනා කිරීමයි. කෙසේවුවද, රජුට කිසිදු සම්මුතියකට යටත් නොවී ක්‍රියා කළ හැකිව තිබුණු බව මෙයින් අදහස් නොවේ.

යම් රටක නීතියේ පදනම ඓතිහාසික සම්මතයන්, ආගමික ඉගැන්වීම් හෝ විද්‍යාත්මක සොයාගැනීම් වල ප්‍රතිඵල වැනි කවරක් හෝ විය හැකිය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍යයක මේ නීති හදන්නේ ව්‍යවස්ථාදායකයි. අධිකරණය මේ නීති අර්ථ දක්වමින් ගන්නා තීරණ පොලීසිය වැනි ආයතන හරහා ක්‍රියාත්මක කරයි. ප්‍රායෝගිකව නීතියක් ක්‍රියාත්මක කළ හැකි වන්නේ එය අදාළ සමාජයේ බහුතරය විසින් පිළිගන්නා සම්මුතීන් සමඟ ගැලපෙන්නේනම් පමණි. එසේ නොවන විට කළ යුත්තේ නීති වෙනස් කිරීමයි. එහෙත්, එසේ නීති වෙනස් කරන තුරු ඒවාට ගරු කළ යුතුය. නීති හැදීමේ බලය රටක ව්‍යවස්ථාදායකයට තිබුණත්, එසේ හදන නීති වලට ව්‍යවස්ථාදායකය මෙන්ම විධායකයද යටත්ය. නීතියේ සමානාත්මතාව වත්මනේ පුළුල් ලෙස පිළිගත් සම්මුතියකි.

ශ්‍රී ලංකාවේ පිළිගත් දේශපාලන පක්ෂ 64ක් තිබේ. පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂය, බොදු ජන පෙරමුණ හා තමිළ් මක්කල් විඩුදලෛප් පුළිකල් යනු මේ අතරින් පක්ෂ තුනකි. පිළිවෙලින් කුමාර් ගුණරත්නම්, ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර හිමි සහ සිවනේසතුරෙයි චන්ද්‍රකාන්තන් මේ පක්ෂ වල නායකයින් ලෙස සැලකිය හැකිය. (මේ තිදෙනාම ජීවිතයේ යම් කාලවල යම් සන්දර්භයන් යටතේ වෙනත් නම්ද භාවිතා කර තිබේ.) මේ අවස්ථාව වන විට මේ තිදෙනාම, රටේ පවත්නා නීතිය අනුව, කිසියම් වරදකට චෝදනා ලබා රක්ෂිත බන්ධනාගාරගතව සිටී. (එහෙත්, වරදකරුවන් වී නොමැත.) මේ තිදෙනාගෙන් තෙවැන්නා ගැන සිංහල මාධ්‍ය වල විශාල අවධානයක් දැනට නැතත් (ඉංග්‍රීසි හා දෙමළ මාධ්‍ය වල මේ තෙවැන්නාද අවධානයට ලක්වේ.) පළමු දෙදෙනා ගැන සැලකිය යුතු කතිකාවක් ඇති වී තිබේ.

කුමාර් ගුණරත්නම් සහ ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාර හිමි යන පුද්ගලයන් දෙදෙනාත්, ඔවුන් නියෝජනය කරන දේශපාලන ධාරාවනුත් එකිනෙකට ප්‍රතිවිරුද්ධ, අන්ත දෙකක ඇති ඒවා ලෙස බොහෝ දෙනා සලකති. ඒ අනුව, එක් කණ්ඩායමක් ජාතිවාදීය. අනෙක් කණ්ඩායම ජාතිවාදයට විරුද්ධය.

කෙසේ වුවද, මේ කණ්ඩායම් දෙකේ සමානකම්ද තිබේ. මේ කණ්ඩායම් දෙකටම, රටේ ජනගහනයට සාපේක්ෂව සුළු ප්‍රතිශතයක් වුවත්, නිශ්චිත ආධාරකරුවන් පිරිසක් සිටිති. මේ පිරිස අතිශයින්ම ක්‍රියාශීලීය. අනෙක් සියළු මතවාදී කණ්ඩායම් වලට වඩා තමන් ඉදිරියෙන් සිටින බව සිතති. ඔවුන්ව නොසලකා හරිති. කණ්ඩායම් දෙකටම ආධාරකරුවන් නොවන අනුකම්පා කරන්නෝද (sympathizers) සැලකියයුතු පිරිසක් සිටිති. එකම ආකාරයේ නොවූවත්, කණ්ඩායම් දෙකටම ක්‍රම විරෝධයක්ද තිබේ. කණ්ඩායම් දෙකම තමන් සතු පිරිස් බලය ප්‍රයෝජනයට ගනිමින් පවතින සම්මතයන්ට අභියෝග කරති. (මේ කණ්ඩායම් පසුපස කවරෙකු සිටීද යන කරුණ පැත්තකින් තියමු.)

මේ කණ්ඩායම් දෙකටම, විශාල පිරිස් බලයක් නැතත්, සමාජයට දැනෙන තරමේ බලපෑමක් කිරීමේ ශක්තියක් තිබේ. රටේ නීතිය මේ දෙපිරිසේම අභියෝගයට ලක්වී ඇත.

වත්මනේ සෑම සමාජයකම පාහේ මූලික සැකිල්ලෙහි කොටසක් වන නීති පද්ධතියට අභියෝග කිරීම සුළුපටු දෙයක් නොවේ. මේ සැකිල්ල බිඳ වැටුණු විට එහි හානිය සමස්ත සමාජයටමය. ඒ නිසා, සාමාන්‍යයෙන් සිදුවිය යුත්තේ එවැනි අභියෝගයකට සමාජයෙන් ප්‍රති-ප්‍රහාර එල්ල වීමයි (පොලු මුගුරු නොවේ!). යම් තරමකට එය සිදුවුණත්, මේ අභියෝගය සමාජයෙන් අනුමත වීමක්ද පෙනෙන්නට තිබේ. මෙයින් පෙනී යන්නේ රටේ පිළිගත් සම්මුතීන් සමඟ මහා සමාජයටද බේරා ගැනීමට ගණුදෙනු ඇති බවයි.

ලංකාවේ නීතිය හා සාමය ක්‍රියාත්මක වීම පිළිබඳ ගැටළු අද ඊයේ ඇති වූ ඒවා නොවේ. එහෙත්, කිසිවිටෙකත් සමස්තයක් වශයෙන් නීතිය පිලිබඳ ජනතා විශ්වාසය සම්පූර්ණයෙන්ම බිඳ වැටුණේයැයි කිව නොහැකිය. ජවිපෙ විසින් දෙවරක්ද, උතුරේ සටන්කාමී කණ්ඩායම් විසින් දශක දෙකහමාරක් තිස්සේද රටේ නීතිය අභියෝගයට ලක් කළේය. ඒ අභියෝග හමුවේ නීතියේ ආධිපත්‍යය නැවත ස්ථාපිත කිරීමට මහා සමාජයට හැකි විය.

නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ ඇති දුර්වලතා හේතුවෙන් පසුගිය කාලයේ වරින්වර මතු වූ විරෝධතාවන් කිසියම් කණ්ඩායමක උසිගැන්වීම් නිසා ඇති වුනු තත්ත්වයන් ලෙස ලඝු කළ නොහැකිය. බොහෝ විට එවැනි කණ්ඩායම් විසින් කළේ පැවති තත්ත්වයෙන් දේශපාලන වාසියක් ගැනීමයි. පොලීසියට සාපේක්ෂව, අධිකරණ පද්ධතිය පිළිබඳව මැතක් වන තුරුම රටේ පැවතුණේ විශ්වාසයකි. දේශපාලඥයින් විසින් වරින්වර අධිකරණයට බලපෑම් නොකළා නොවේ. එහෙත්, එය කළේද අධිකරණ පද්ධතියේ මූලික ආකෘතිය දුර්වල නොකරමිනි. රටේ සාමාන්‍ය ජනතාව අධිකරණ පද්ධතියට එරෙහිව කැරලි ගැසීමක් සිදු නොවූ තරම්ය.

ශිරාණි බණ්ඩාරනායක හා අදාළව ගත් ක්‍රියාමාර්ගය ලංකාවේ අධිකරණ පද්ධතිය පිලිබඳ විශ්වාසනීයත්වය කෙරෙහි ඉතා නරක බලපෑමක් සිදු කළේය. එහෙත්, ඒ අවස්ථාවේදීද, සියළු පියවර ගනු ලැබුවේ රටේ පිළිගත් සම්මුතීන් අනුව කටයුතු කරන බව (බොහෝ දෙනෙකුට පිළිගත නොහැකි වුවත්) ප්‍රදර්ශනය කරමිනි. ඒ නිසා ඇතිවූ අවුල් සහගත තත්ත්වය ආපසු හැරවීම පිණිස ගනු ලැබූ ක්‍රියාමාර්ගය ඊටත් වඩා අවුල් සහගත, ක්‍රම විරෝධී එකකි. තත්කාලීන දේශපාලන වාතාවරණය අනුව, පැවති හොඳම විකල්පය එය වූවා විය හැකි වුවත් ඒ අවස්ථාවේදී දුන්නේ එතරම් හොඳ පූර්වාදර්ශයක් නොවේ. සරත් ෆොන්සේකා හා අදාළවනම් අවශ්‍ය නිවැරදි කිරීම් පැවති නීති රාමුව යටතේම සිදුවිය.

තමන් සිටින්නේ නීතියට උඩින්යැයි ඇතැම් අය සිතනවා විය හැකිය. දයා ගමගේ සහ චම්පික රණවක අතර ගැටුමේද වෙනත් නොදන්නා බොහෝ දේ තිබිය හැකි වුවත් එවැනි දෙයක්ද පෙනෙන්නට තිබේ. රජයක් පිහිටුවීම සඳහා මූල්‍යමය දායකත්වය සැපයීම හෝ රජයේ බලවතෙකු වීම නීතියට වඩා උඩින් සිටීමට නිදහසට කරුණක් නොවේ.

රටකට ඉදිරියට යාමට නීතියක් අවශ්‍යය. ඒ නීතිය සමාජයේ සම්මුතීන් සමඟ ගැලපීමද අවශ්‍යය. එසේ නොවන්නේනම්, එවැනි නීති සංශෝධනය වීමද සිදු විය යුතුය. එහෙත්, ඕනෑම මොහොතක රටක පවතින නීතිය කාටත් පොදුවේ ක්‍රියාත්මක විය යුතුය. 

ප්‍රාදේශීය සභා මන්ත්‍රී කෙනෙකු සරම කොනකින් උස්සාගෙන මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයකට පැමිණ තමන්ගේ ආධාරකරුවෙකු නිදහස් කරන ලෙස ඉල්ලමින් විනිසුරුවරයාට අසභ්‍ය වචනයෙන් බැණීම හෝ ගමේ 'පොදු ජනතාව' උසාවියට රැස් වී සැකකරුවෙකුට ලබා දිය යුතු දඬුවම ගැන විනිසුරුට උපදෙස් දීම ඉදිරියේදී සිදු නොවිය යුත්තකි.