උද්ධමනයෙන් අවධමනයට...

වසර අවසන් වන්නේ කොළඹ පාරිභෝගික මිල දර්ශකය අනුව 2022 වසරේ උද්ධමනය 57.2% ලෙස සටහන් කරමින්. දෙසැම්බර් උද්ධමනය යනු වසර තුළ පැවති උද්ධමනයයි. 

නොවැම්බර් මාසයට සාපේක්ෂව දෙසැම්බර් මාසයේ උද්ධමනය 61.0% සිට 57.2% දක්වා පහත වැටෙද්දී, ආහාර උද්ධමනය 64.4% දක්වාත්, ආහාර නොවන උද්ධමනය 53.4% දක්වාත් පහත වැටී තිබෙනවා.

උද්ධමනය සේ සැලකෙන්නේ වසරක් තුළ පාරිභෝගික මිල දර්ශකයේ ඉහළ යාමයි. 2021 දෙසැම්බර් මාසයේදී කොළඹ පාරිභෝගික මිල දර්ශකයේ අගය 154.7ක් වූ අතර, 2022 දෙසැම්බර් වෙද්දී එම අගය 243.2 දක්වා ඒකක 88.5කින් (57.2%කින්) ඉහළ ගොස් තිබෙනවා. එහෙත්, මෙම ඉහළ යාම මුළුමනින්ම මෙන් සිදු වී තිබෙන්නේ වසරේ පළමු කාර්තු තුන තුළයි. අවසන් කාර්තුව තුළ ඇත්තටම දැකිය හැක්කේ අවධමන තත්ත්වයක්. එනම් සෘණ උද්ධමන තත්ත්වයක්. 

පළමු කාර්තුව තුළ දර්ශකය වෙනස් වීම = ඒකක 10.2 (6.6%)

දෙවන කාර්තුව තුළ දර්ශකය වෙනස් වීම = ඒකක 55.3 (35.7%)

තෙවන කාර්තුව තුළ දර්ශකය වෙනස් වීම = ඒකක 24.5 (15.8%)

සිවුවන කාර්තුව තුළ දර්ශකය වෙනස් වීම = ඒකක (-1.5) (-1.0%)

වසර තුළ දර්ශකය වෙනස් වීම = ඒකක 88.5 (57.2%)

ඉහත දත්ත විසංයෝජනය තුළ දැකිය හැකි පරිදි, මේ වන විටද පවතින ඉහළ උද්ධමනයට ප්‍රධාන වශයෙන්ම හේතු වී තිබෙන්නේ වසරේ දෙවන කාර්තුව තුළ සිදු වූ මිල වැඩිවීමයි. තෙවන කාර්තුව තුළද සැලකිය යුතු මිල වැඩි වීමක් සිදු වුනා. එහෙත්, සිවුවන කාර්තුව තුළ දැකිය හැක්කේ මිල අඩු වීමක්. එනම් අවධමන තත්ත්වයක්. දැඩි මුදල් ප්‍රතිපත්ති ඊට හේතු වී තිබෙනවා.

මේ වන විට පසුගිය දෙවසර තුළ සිදු වූ සල්ලි අච්චු ගැසීමේ බලපෑම මුළුමනින්ම ඉවත් වී අවසන්. ඒ නිසා, තවත් සල්ලි අච්චු නොගැසුවොත්, කෙටිකාලීනව උද්ධමනය මත ඉල්ලුම් පීඩන ඇති වීමේ ඉඩක් නැහැ. එහෙත්, විදුලි ගාස්තු විශාල ලෙස ඉහළ දමනු ලැබුවහොත්, එම හේතුව නිසා, ජනවාරි හා පෙබරවාරි මාස වල උද්ධමනය නැවතත් ඉහළ යා හැකියි. 

ඉහත පෙන්වා දී ඇති පරිදි, වසරේ දෙවන අර්ධය තුළ සිදුව ඇති මිල ඉහළ යාම 15%කට වඩා අඩුයි. ඒ නිසා, 2023 පළමු කාර්තුව තුළ විදුලි ගාස්තු 400%කින් පමණ ඉහළ දමනු ලැබ, පෙබරවාරි පමණ වන විට නැවතත් උද්ධමනය 70% පමණ මට්ටමකට යා හැකි තත්ත්වයක් යටතේ වුවත්, වසර මැද වන විට නැවතත් උද්ධමනය 30% මට්ටම දක්වා අඩුවීමට නියමිතයි. එමෙන්ම සැප්තැම්බර් හෝ ඔක්තෝබර් පමණ වන විට එම අගය තනි අංකයක් දක්වා අඩු විය හැකියි.