අයවැය කොහොමද?

මේ වෙද්දී අලුත් ආණ්ඩුවේ මංගල අයවැය ඉදිරිපත් කරලා තියෙනවා. ඒ ගැන සමස්තයක් ලෙස සහ ඉතා සංක්ෂිප්තව කියන්න තියෙන්නේ "කියන්න තරම් වැරැද්දක් නැහැ" කියන එකයි. අයවැයේ කියන්න තරම් වැරැද්දක් නැහැ වගේම ඇඟිල්ල දිගු කර පෙන්විය හැකි හෝ ඇස් උඩ යන මැජික් කිසිවකුත් නැහැ. ඇත්තටම කිවුවොත් මේ වගේ වෙලාවක අයවැයකින් එහෙම මැජික් කරන්නත් බැහැ. එහෙම මැජික් කරන්න උත්සාහ කර නොතිබීමේ පදනම මත අවශ්‍යනම් හොඳ අයවැයක් කියා කියන්නත් පුළුවන්.

මූලික වශයෙන්ම මෙය IMF වැඩ සටහනේ පරාමිතීන් අනුව හදපු අයවැයක්. ආදායම් ඉලක්කය අවශ්‍ය අවම මට්ටමට (දදේනියෙන් 15.1%) යනවා. ඊට පස්සේ එයින් අවශ්‍ය අවම ප්‍රාථමික අතිරික්තය (දදේනියෙන් 2.3%) ඉතුරු කරලා ඉතිරි ටික වියදම් කරනවා. ඔය සීමාවන්ට යටත්ව ආණ්ඩුවට කරන්න අවශ්‍ය දේවල් කරන්න උත්සාහ කරලා තියෙනවා. ඇත්තටම කිවුවොත්, ඔය සීමාවන්ට යටත්ව ලොකු දේවල් කරන්න බැරි නිසා කරන්න පුළුවන් දේවල් ටික කරලා තියෙනවා. 

අයවැයේ පළමු හා ප්‍රධානම ප්‍රතිඵලය මේ මාසය ඉවරවෙන්න කලින් ලැබෙයි. මේ වෙද්දී IMF එක ලංකාවේ ඊළඟ වාරිකය ගැන සාකච්ඡා කිරීම න්‍යාය පත්‍රයට දමලා. පෙබරවාරි 28 එහි අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය රැස් වූ විට ඊළඟ වාරිකය අනුමත නොවෙන්න හේතුවක් පේන්නේ නැහැ. ඒ වගේම, IMF වැඩ සටහනේ පරාමිතීන් අනුව අයවැය හැදීමේ ප්‍රතිඵල දේශීය ණය වෙළඳපොළ පොලී අනුපාතික තුළද පිළිඹිමු වෙනවා. 

ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම සහ වාහන ආනයන තහනම ඉවත් කිරීමත් කරලා ඉවරයි කියන්නේ දැන් IMF වැඩ සටහන යටතේ කළ යුතු ලොකු වැඩ ටික සියල්ලම කරලා ඉවරයි. ඒ නිසා, අයවැයේ ආදායම් ඉලක්ක ලඟා කර ගැනීම හැර වෙන කරන්න අමාරු දෙයක් ඉතිරි වෙලා නැහැ. මම හිතන විදිහට මේ ආදායම් ඉලක්ක ලඟා කර ගන්නත්  පුළුවන්කම තියෙනවා. වැඩිදුර විශේලේෂණයක් කරන්නනම් තවම වෙලාව ලැබුණේ නැහැ. එවැන්නක් කළාට පස්සේ සමහර විට අදහස වෙනස් වෙන්න පුළුවන්. 

වාහන ආනයන වලට ඉඩ දුන්නා කියලා විණිමය අනුපාතය අස්ථාවර වෙලා නැහැ. ඒ නිසා, දැන් නැවත විණිමය අනුපාතය අස්ථාවර වෙන්න විශේෂ හේතු කිසිවක් නැහැ. ඒ වගේම ඊළඟ IMF වාරික ටික වැඩි අමාරුවක් නැතුව ගන්න පුළුවන් වෙයි. ඔය තත්ත්වයන් එක්ක ස්ථාවරත්වය ගැන දැන් බය වෙන්න හේතුවක් නැහැ. ඒ කියන්නේ වර්ධනය ගැන හිතන්න කාලය හරි. 

මේ ආණ්ඩුව යන පාර ගැන අවිනිශ්චිතතාවයක් තිබුණානම් අයවැය යෝජනා එක්ක ඒ අවිනිශ්චිතතා ඉවත් වී යනවා. මැතිවරණ වලට පෙර වුනත්, සිදු වෙන්න වඩාත්ම ඉඩකඩ තිබෙන දේ ලෙස පෙනුණු දේ තමයි දැන් වෙලා තියෙන්නේ. අවිනිශ්චිතතාවයක් ඇති වෙලා තිබුණේ දැන් ආණ්ඩු පක්ෂයේ ඉන්න කණ්ඩායමේ විවිධ අය විවිධ අවස්ථා වල කියපු දේවල් වල සංගත භාවයක් නොතිබුණු නිසා. 

ආණ්ඩු පක්ෂ කණ්ඩායමට අත්දැකීම් නැහැ කියලා මැතිවරණ වලට කලින් අනෙකුත් කණ්ඩායම් විසින් කරපු විවේචනය පදනමක් නැති එකක් නෙමෙයි. අත්දැකීම් නැති කම දැනට වුනත් පේනවා. නමුත් අත්දැකීම් නැති බව තේරුම් ගෙන කටයුතු කරනවානම්, ගොඩක් වෙලාවට ඒක ප්‍රශ්නයක් වෙන්නේ නැහැ. ගොඩක් අවුල් හැදෙන්නේ නොදන්නා දේවල් නොදන්නා බව නොදැන වැඩ කරන්න ගියාමයි. මේ ආණ්ඩුවේ ප්‍රවේශය සහ වියත්මග ප්‍රවේශය අතර දැනට දැකිය හැකි වෙනස ඒකයි. සමහර විට මේ ආණ්ඩුව වියත්මග තැනට තවම තල්ලු වී නැත්තේ IMF වැඩසහන නිසා වෙන්නත් පුළුවන්. හැබැයි මේ ආණ්ඩුව "මහජන ආණ්ඩුවක්" වෙන්න උත්සාහ කිරීම ඊට හේතුවක් ඇති බව අමතක කරන්නත් බැහැ.

මේ අයවැය මහජන අයවැයක්ද? මම හිතන්නේ ඒ විදිහට නම් කර ගැනීමේ වැරැද්දක් නැහැ. අයවැය මහජන අයවැයක් කියන එක ව්‍යුත්පන්න වෙන්නේ ආණ්ඩුව මහජන ආණ්ඩුවක් කියන එකෙන්. ඔය දෙකම "මහජන" වෙන්නේ මහජනතාවට අයවැයෙන් විශාල සහන ලැබී ඇති නිසා නෙමෙයි. ඊනියා මහජනතාවට රාජ්‍ය පාලනයට සම්බන්ධ වුනොත් කරන්න ඉඩ තියෙන දේවල් බොහෝ දුරට ආණ්ඩුවේ තීරණ තුළ නිරූපණය වෙන නිසා. විශේෂයෙන්ම අයවැය තුළ. 

දැන් එහෙම කිවුවහම එහෙම නැති දේවල් විශාල ලැයිස්තුවක් කෙනෙකුට වහාම මතක් වෙයි. කෙටි පිළිතුර, ඒ මතක් වෙන ලැයිස්තුවේ තිබෙන ගොඩක් දේවල් කියන්න මිසක් කරන්න පුළුවන් දේවල් නොවීමයි. රුපියල් සීයක් රුපියල බැගින් සිය දෙනෙකුට බෙදා දෙන්න පුළුවන්. රුපියල් දහය බැගින් දහ දෙනෙකුට බෙදා දෙන්නත් පුළුවන්. ඔය දෙකෙන් හොඳ තීරණය කොයි එකද කියන එක අවසාන වශයෙන් දේශපාලනික තීරණයක්. ඔය දෙකම සමාන බවක් අදහස් වන්නේ නැතත් ප්‍රායෝගිකව දෙකෙන් කැමති එකක් කරන්න පුළුවන්. නමුත් රුපියල් සියය රුපියල් දහය බැගින් සිය දෙනෙකුට බෙදන එක කරන්න බැරි දෙයක්. ඒ වගේ දේවල් ගැන කියන්න විතරයි පුළුවන්කමක් තියෙන්නේ. කරන්න බැහැ. 

පසුගිය දවස්වල ලංවිමට උපදෙස් දෙන්න ගොඩක් අය හිටියා. ඔය වගේ පිටින් ඉඳලා දෙන උපදෙස් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ තිබෙන ප්‍රායෝගික සීමාවන් දන්නේ වැඩේ කරන අය. හැබැයි ඒ අයම වෙනත් දේවල් සම්බන්ධව ඒ විදිහටම යෝජනා ඉදිරිපත් කරනවා. රෝහල් පරිපාලනය වගේ දෙයක් ගත්තොත් එහි තිබෙන ප්‍රායෝගික ප්‍රශ්න දන්නේ ඒ වැඩේ කරන අය. නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ වැඩේ හෝ ආර්ථිකය කළමනාකරණය වගේ දෙයක් ගත්තත් එහෙමයි. පිටින් ඉඳලා බලන කොට පේන තරම් ලේසියෙන් කිසිම දෙයක් කරන්න බැහැ. කලිසම් හැලෙන්නේ, බොත්තම් මාරු වෙන්නේ වැඩක් කරන්න යන කොට. 

හැබැයි එයින් අදහස් වෙන්නේ හැම තැනකම හැම දෙයක්ම සිදු විය යුතු හොඳම විදිහට වෙනවා කියන එක නෙමෙයි. ඒ නිසා, ඒ තරම් පදනමක් නැති අවස්ථා වලදී පවා නිරන්තර විවේචනයක් සිදු වෙන එක හොඳ දෙයක්. ආණ්ඩුව තමන් මහජන ආණ්ඩුවක් සේ සලකනවානම් විවේචන ප්‍රශ්න විදිහට දකින්න අවශ්‍ය නැහැ. 

මේ ආණ්ඩුව ක්‍රියාත්මක කරන්නේ රනිල්ගේ වැඩ පිළිවෙලමද? කිසිසේත්ම නැහැ. එය ඒ වගේ පෙනෙන්නේ මේ ආණ්ඩුව IMF වැඩ පිළිවෙළ ඇතුළේ ඉන්න නිසා. රනිලුත් IMF වැඩ පිළිවෙළ ඇතුළේ හිටියට එය රනිල්ගේ වැඩ පිළිවෙලක් නෙමෙයි. හරියටම කිවුවොත් IMF වැඩ පිළිවෙළකුත් නෙමෙයි. එහි තියෙන්නේ මේ වෙලාවේ ලංකාවට යන්න පුළුවන් පාරේ දෙපැත්තේ සුදු ඉරි දෙක. කවුරු බලය ගත්තත් ඔය ඉරි කපන්න බැහැ. ඉරි කැපුවොත් ආයෙමත් කන්දක හැපෙනවා. නැත්නම් පල්ලමකට වැටෙනවා. දැන් මේ ආණ්ඩුවත් රනිල් වගේම ඉරි නොකපා ඉස්සරහට යන්න පුළුවන් විදිහට අයවැයක් හදලා තියෙනවා.

හැබැයි ඉහත සමානකම තිබුනට ඒ ඉරි දෙක ඇතුළේ මේ ආණ්ඩුව වාහනේ එළවන්නේ තමන්ගේ ක්‍රමයට. ඒ ක්‍රමය රනිල් යන්න හදපු ක්‍රමයම නෙමෙයි. IMF වැඩ පිළිවෙළ ඇතුළේ යන ගමන් එහා මෙහා කරගන්න පුළුවන් සීමිත ඉඩ මේ ආණ්ඩුව විසින් තමන්ගේ දේශපාලන අභිලාශ අනුව ප්‍රයෝජනයට අරගෙන තිබෙනවා. ඒ බව ලොකුවට නොපෙනෙන්නේ ඒ සඳහා ලොකු ඉඩක් නොතිබුණු නිසා. ඒ වෙනස්කම් දිහා වැඩි අවධානයකින් බැලුවේ නැත්නම් මේ ආණ්ඩුවේ අනාගත දිශානතිය මග හැරෙනවා.