ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ් හා ගොනා කෝවිලේ රාජා

තිස්හතේවත්ත ජයසුමනාරාම මාවත රත්මලාන ලිපිනයේ පදිංචිව සිටි රාජා විමලධර්ම නොහොත් ‘‘ගොනා කෝවිලේ රාජා" නැමැති 50 හැවිරිදි පුද්ගලයෙක් පෙරේදා (ජූනි 7) මිය ගොස් තිබෙනවා. මාධ්‍ය වාර්තා අනුව ඔහු "පොලිස් නිලධාරීන් තිදෙනෙකුද ආරක්ෂාවට යොදවා සිටියදී ඇඳීරි නීතිය මැද පසුගිය 29 වැනිදා අලුයම රත්මලාන සොයිසාපුර ආපන ශාලාවකට වෙඩි ප‍්‍රහාරයක් එල්ල කර පලාගිය කල්ලියේ ප‍්‍රධාන සැකකරුවෙක්". රාජා විමලධර්ම මිය ගොස් ඇත්තේ පොලීසිය විසින් ඔහුව අත් අඩංගුවට ගැනීමට සැරසෙද්දී සිදු වූවේයැයි පොලීසිය විසින් කියන වෙඩි හුවමාරුවකදී වෙඩි වැදීමෙන්.

පොලීසියට සැකකරුවෙකුව මරා දමන්න කිසිදු අයිතියක් නැහැ. පොලීසිය විසින් කළ යුත්තේ සැකකරුවෙකුව අත්අඩංගුවට ගෙන අධිකරණය වෙත ඉදිරිපත් කිරීමයි. සැකකරු වරදකරුවෙකු බව සාධාරණ සැකයකින් තොරව ඔප්පු වී ඇත්නම් දඬුවම් දීම අධිකරණයේ කටයුත්තක්. නීති පොතේ තිබුණත් ලංකාවේ රජය විසින් මරණ දඬුවම ලබා නොදෙන නිසා වරද කුමක් වුවත් මේ දඬුවම අනිවාර්යයෙන්ම මරණ දඬුවමට වඩා අඩු එකක්.

ලංකාවේ නීතිය හා සාමය රැකීමේ ක්‍රියාවලිය තුළ සැකකරුවෙකු පොලිස් වෙඩි පහරින් මිය ගොස් තිබෙනවා. පොලීසියට සැකකරුවෙකු මරා දැමිය නොහැකි නිසා පොලීසිය බලය අපහරණය කළේ නැත්නම් මෙය සලකන්න වෙන්නේ ආත්මාරක්ෂාව තකා කළ දෙයක් හෝ අත්වැරදීමක් ලෙසයි. ලංකාවේ පොලිස් නිලධාරීන්  විසින් අත් අඩංගුවට ගැනීමට යාමේදී මේ විදිහට වරින් වර මිනිස්සු මැරෙනවා. වසරකට මැරෙන ප්‍රමාණය මම හරියටම දන්නේ නැහැ.

ඇමරිකාවේ පොලිස් නිලධාරීන්  විසින් අත් අඩංගුවට ගැනීමට යාමේදී වසරකට මිනිසුන් දහසක් පමණ මැරෙනවා. ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ් එසේ මිය ගිය එක් පුද්ගලයෙක්. එය අදාළ පොලිස් නිලධාරියා විසින් සීමාව ඉක්මවා යමින් කළ බලය අපහරණය කිරීමක් බව මේ වන විට පැහැදිලි වී තිබෙනවා. ඒ වීඩියෝ සාක්ෂි තිබෙන නිසා. එහෙත්, පොලීසිය කියන කතාව පමණක් බැලුවොත් එවැන්නක් පෙනෙන්නේ නැහැ.

රාජා විමලධර්ම මිය ගිය ආකාරය කිසිවෙකු විසින් වීඩියෝ කර නැහැ. ඒ නිසා, ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ් සිද්ධියේදී මෙන් රාජා විමලධර්ම සිද්ධියේදීද පොලීසිය විසින් බලය අපහරණය කළාද කියා අපට දැන ගන්න විදිහක් නැහැ. ඇත්ත වුනත් බොරු වුනත් පොලීසිය කියන කතාව පිළිගන්න වෙනවා. රාජා විමලධර්මගේ මරණය සිදු වූ ආකාරය ගැන කිසිවකු විරෝධය පළ කර ඇති බවක් පෙනෙන්න නැහැ.

ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ්ගේ මරණය සිදු වූ ආකාරය පිළිබඳව ඇමරිකාවේ විශාල විරෝධයක් ඇති වුණා. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මේ වන විට මිනියාපොලිස් පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව මුළුමනින්ම විසුරුවා හැර තිබෙනවා. නැවත අළුතෙන් පොලීසියක් පිහිටුවන බවක් කියැවී නැහැ.

කලින් ලියා ඇති පරිදි මිනියාපොලිස් පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව කියා කියන්නේ මිනියාපොලිස් නගරයේ ක්‍රියාත්මක එක් ස්වාධීන පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවක්. එය "ඇමරිකානු පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවක" කොටසක් නෙමෙයි. පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව පිහිටුවා තිබෙන්නේ නගරයේ වැසියන්ට එවැන්නක් අවශ්‍ය වූ නිසා. ඒ වෙනුවෙන් පිරිවැය දරන්නට ඔවුන් සූදානම්ව සිටි නිසා. දැන් ඔවුන් පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවක් එපා කියන නිසා එය විසුරුවා හැර තිබෙනවා. එහි සේවය කළ නිලධාරීන්ට දැන් රැකියා නැහැ.

මිනියාපොලිස් නගරයේ වැසියන්ට පොලීසියක් අවශ්‍ය වී තිබුණේ ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ් වැනි මිනිස්සු නගරයේ ඉන්න නිසා. දැන් රැකියා අහිමිව සිටින මිනියාපොලිස් පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීන්ගේ වෘත්තීය සමිතියේ සභාපති විසින් හඳුන්වා ඇති පරිදි ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ් "භයානක අපරාධකරුවෙක්".

අධිකරණ වාර්තා අනුව ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ් හොරකම්, මත්ද්‍රව්‍ය ළඟ තබා ගැනීම, ආයුධ පෙන්නා මංකොල්ලකෑම, බලහත්කාරයෙන් ගෙවල් වලට ඇතුළු වීම ඇතුළු වැරදි සඳහා අවම වශයෙන් පස් වරක් සිර දඬුවම් ලැබූ අයෙක්. තනිව සිටි කාන්තාවකගේ නිවසට ඇතුළු වී ඇගේ බඩට පිස්තෝලයක් තබා ඇගේ ජංගම දුරකථනය හා කණකර පැහැර ගත් පුද්ගලයෙක්. මේ කිසිවක් සැක කරන දේවල් නෙමෙයි. අධිකරණයේ ඔප්පු වූ හෝ ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ් විසින්ම අධිකරණය හමුවේ පිළිගෙන තිබෙන දේවල්.

මිනිසුන්ට පොලීසියක් අවශ්‍ය වන්නේ මහ්මුද් අබුමයියාලේගේ කඩේ වැඩ කළ බාලවයස්කාර දරුවා මෙන් බොහෝ දෙනෙකුට ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ් වැනි අපරාධකරුවන්ගෙන් තනිව බේරෙන්න අමාරු නිසයි. පොලීසිය නඩත්තු කිරීම වෙනුවෙන් ඔවුන් මිලක් ගෙවන්නේ ඒ නිසයි.

එහෙත්, මේ කිසිවක් ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ්ව පොලිස් අත් අඩංගුවේදී මිය ගිය ආකාරය සාධාරණීකරණය කරන්නේ නැහැ. සැකකරුවෙකු වීම හෝ පෙර වැරදි තිබීම හේතුවෙන් පොලිස් නිලධාරියෙකු අතින් සිදු වන මරණයක් සාධාරණීකරණය කළ නොහැකියි. මිනියාපොලිස් නගරයේ වැසියන් පොලිසියට එරෙහිව විරෝධතා දක්වා තිබෙන්නේත්, නගරාධිපතිවරයා විසින් මුළු පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවම විසුරුවා හැර තිබෙන්නේත් ඒ නිසයි. නගරයේ අපරාධ වැඩි වී නගර වැසියන් නැවතත් පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුවක් ඉල්ලා සිටියහොත් එයත් සිදු වෙයි. ඇමරිකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කියන්නේ ඒ වගේ එකක්.

සමහර විට ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ්ට වගේම රාජා විමලධර්මටත් පෙර වැරදි ඇති. ඔහු කී වරක් සිරගත වී තිබෙන කෙනෙක්ද කියා මම දන්නේ නැහැ. සැකකරුවෙක් පමණක්ද කියා දන්නෙත් නැහැ. ඒ මොකක් වුනත් ඔහුට දඬුවම් හිමි විය යුත්තේ නිසි ක්‍රමවේදයකට අනුවයි. පොලීසියට සැකකරුවෙකු වෙඩි තබා මරා දමන්න බැහැ. පොලීසිය කියන විදිහට සිදු වුනේ නොවැලැක්විය හැකි දෙයක් හෝ අත්වැරදීමක් වෙන්න පුළුවන්.

රාජා විමලධර්මගේ මරණය ලංකාවේ කාටවත් ප්‍රශ්නයක් වී නැහැ. නමුත්, ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ්ගේ මරණය ගැන විරෝධය පළ කරමින් පෙරටුගාමී පක්ෂය විසින් උද්ඝෝෂණයක් පවත්වලා. එහි ප්‍රශ්නයක් නැහැ. උද්ඝෝෂණ පැවැත්විය යුත්තේ මොන වගේ අවස්ථා වලදීද කියා තීරණය කරන එක එම පක්ෂයේ සාමාජිකයින්ගේ අයිතියක්.

කොහොම වුනත් ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ්ගේ මරණය ගැන විරෝධය පළ කළ ඇමරිකානුවන්ට මෙන් මිනියාපොලිස් නගරාධිපතිගේ හා පොලිස් ප්‍රධානියාගේ රාජ්‍ය ත්‍රස්තවාදය ගැන පුළුල් අවබෝධයක් සහිතව පාරට බැහැපු පෙරටුගාමී පක්ෂයට උද්ඝෝෂණය දිගටම කරගෙන යන්න ඉඩ ලැබී නැහැ. පොලීසිය කට්ටිය කුදලාගෙන ගිහින්. පහුගිය දවස් වල ඇමරිකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය වෙනුවෙන් කැප වී හිටපු, උද්ඝෝෂකයින් අතර සිට හොරකම් කළ අය පොලීසියෙන් වලක්වන විට පවා ඒ ගැන කණගාටු වුනු, ලංකාවේ ගොඩක් අයට ඒකත් ප්‍රශ්නයක් නෙමෙයි.

ඇමරිකාව හරිම වාසනාවන්ත රටක් කියා කියන්නේ ඒකයි. ඇමරිකාවේ මොකක් හරි වැරැද්දක් වෙන කොට වැරැද්ද හදන්න ඇමරිකානුවන් මැදිහත් වෙනවා. එයට අවස්ථාවත් ලැබෙනවා. වැරැද්දත් හැදෙනවා. ඒ වගේම, ඇමරිකාවේ මොකක් හරි වැරැද්දක් වෙන කොට වැරැද්ද හදන්න ලංකාවේ අයත් උදවු කරනවා. ඇමරිකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය වෙනුවෙන් ලෝකයම පෙනී සිටිනවා. කොයි තරම් වාසනාවන්ත රටක්ද?

ලංකාවේ වෙන දේවල් ගැන කතා කරන්න ලංකාවේ මිනිස්සුත් නෑ. වෙන රටවල ඉන්න අය මැදිහත් වෙනවට කැමතිත් නැහැ. ඔහොම යං.