ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම් සියල්ල සාර්ථකව අවසන් වීම මත පදනම්ව ෆිච් රේටිං ආයතනය විසින් ශ්‍රී ලංකාවේ ණය ශ්‍රේණිය CCC+ මට්ටම දක්වා ඉහළ දමා තිබෙනවා. මේ අනුව, ශ්‍රී ලංකාවේ "ණය පැහැර හැර ඇති" තත්ත්වය නිල වශයෙන්ම ඉවත් වෙනවා. ඉදිරි කාලයේදී ඉතිරි ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන දෙක විසින්ද මෙවැනිම නිවේදන නිකුත් කිරීම කාලය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් පමණයි.
මෙම තීරණය ගැනීමේදී මෑත කාලයේදී වාර්තා වී ඇති ශ්‍රී ලංකාවේ ඉහළ ආර්ථික වර්ධන වේගය, අඩු වී ඇති උද්ධමනය හා බැංකු වල ස්ථායීතාවය වැඩි දියුණු වීම යන කරුණු වලට අමතරව දේශපාලන ස්ථාවරත්වය සහ IMF වැඩපිළිවෙළ ඉදිරියට ගෙනයාම සඳහා වත්මන් ආණ්ඩුවේ කැපවීමද සැලකිල්ලට ගෙන තිබෙනවා.
රාජ්‍ය ආදායමේ ප්‍රතිශතයක් ලෙස පොලී වියදම 2021දී පැවති 67% මට්ටමේ සිට 2028 වන විට 42% මට්ටම දක්වා අඩු වනු ඇතැයි ෆිච් රේටිං ආයතනය විසින් පුරෝකථනය කර ඇතත්, මෙම නිර්ණායකය හා අදාළ CCC කාණ්ඩයේ රටවල මධ්‍යස්ථ අගය 16%ක් බව එම ආයතනය විසින් පෙන්වා දෙනවා. එබැවින්, වඩා හොඳ ණය ශ්‍රේණියක් ලබා ගැනීම සඳහා ශ්‍රී ලංකාවට රාජ්‍ය ආදායම් වැඩි කර ගැනීම හා පොලී වියදම තව දුරටත් අඩු කර ගැනීම ගැන බරපතල ලෙස සිතන්නට සිදු වෙනවා.
නව වසරක් එළැඹීමට ආසන්නව තිබියදී ශ්‍රී ලංකා රජයට ලෝකය හමුවේ බංකොලොත් බවෙන් මිදී පෙනී සිටීමට හැකිවීම ශ්‍රී ලාංකිකයින්ට බෙහෙවින්ම සතුටු විය හැකි පුවතක් බව නොඅනුමානයි. එහි ගෞරවය පසුගිය වසර කිහිපය තුළ ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනයට දායක වූ සියල්ලන්ට හිමි වෙනවා.
ඔය ෆිච් (Fitch) රේටින් ඇතුලු සීආර්ඒ ඒජන්සි තුනම කිසිම පදනමක් නැති බොරු කොන්ත්‍රාත් කරන විගඩම් රේටින් ඒජන්සිනේ, හරියට අර ලංකාවේ ටෙලිනාට්‍ය රේටින් කරන හොර ගුහාවල් වගේ, හැබැයි ලංකාවේ ඒවාත් ඔයිට වඩා විශ්වාසනීයත්වය අතින් ඉහළ ඉන්නවා නේද?
ReplyDeleteසරලව කිව්වොත් Fitch Ratings, like other credit rating agencies (CRAs), evaluates the creditworthiness of countries, corporations, and other entities. However, their assessments are often criticized as "unreasonable" or "unreliable" for several reasons:
ලැදියා ගැටුම, මොකද ඔය ආයතන IMF එකට සහ IMF එකට අරමුදල් සපයන එක්සත් ජනපද විශාල මූල්‍ය සමාගම් වලට රෙදි නැතුව කඩේ යන IMF හොරණෑ වීම, ඒකට හේතුව එයාලට ගෙවන්නේ ක්ලයන්ට්ලා වීම
01. Conflict of Interest
Those Rating agencies are often paid by the entities they rate, creating a potential conflict of interest. This may lead to inflated ratings for countries or companies to maintain good client relationships.
මෙයාලගේ ආර්ථික පොතේගුරුවාදය සයිනාකාර චක්‍රයකට ඇති පෙරනැඹුරුතාව
2. Pro-cyclicality
Ratings tend to be pro-cyclical, meaning they are overly optimistic during economic booms and excessively pessimistic during downturns. This can exacerbate financial instability.
නිරන්තර ඩයිනමික් විදියට අප්ඩේට් නොවී IMF එකට ඕන දේ පමණක්ම predict කරන එක
3. Delayed Reactions
CRAs are often slow to adjust ratings in response to worsening economic conditions. For example, Greece maintained relatively good ratings until its debt crisis was well underway.
පරණ දත්ත සහ හණමිටි ආර්ථික අදහස් මත තීරණ ගැනීම සහ නූතන තාක්ෂණික දැනුම හැකියාව මත සිදුවන නවතාවන් එක්ක අප්ඩේට් නොවීම
4. Lack of Forward-Looking Analysis
Ratings often rely heavily on historical data and may fail to adequately account for future risks, such as unsustainable external debt levels.
ගෝලීය භූදේශපාලන පක්‍ෂපාතිත්වය
5. Global Bias
Is is obvious that the so called rating agencies are biased in favor of developed economies which these agencies belongs to and unfairly penalize developing nations whom are not obedient to their masters like US, EU, regardless of their economic fundamentals. These agencies are merely lapdogs of US to be honest.
මේ ආයතන වල මෝඩ තකතීරු රේටින් වලට ඉතාම සරල උදාහරණ දෙකක් ගනිමු
Examples of Greece and Argentina
Greece: Before its 2010 debt crisis, Greece had an investment-grade rating. However, Fitch and other agencies hilariously failed to anticipate the country's unsustainable debt dynamics and structural weaknesses.
Argentina: It has a history of sovereign defaults and poor fiscal management. Despite this, it occasionally received IMF favorable higher ratings until the crises became evident, often tied to political pressures or overly optimistic assessments of IMF program which lead Argentina into catastrophic economic failure.
ඊළඟට දැන් අපි ලංකාවේ අනාගතය ගැන හිතන්න බලමු;
DeleteOutlook on Sri Lanka's Economy in 2025 and Beyond
Sri Lanka is currently said to be recovering from a severe economic crisis marked by higher external debt obtained from the former regime during 2015-2019 which destroyed the economy with their unhealthy 12.55 billion ISBs and other short term external borrowings for higher rates from IMF backed privately owned US lending agencies.
The SL economy still facing dwindling reserves and a balance-of-payments crisis. The future depends on several factors:
1. Debt Restructuring
Progress in restructuring external debt will be critical. If Sri Lanka can successfully negotiate with creditors and implement sustainable repayment plans, it could reduce some of this ISB external debt pressure.
2. Avoid current IMF Program Implementation which leads to extreme conditions in the near future
Sri Lanka is under an IMF Extended Fund Facility (EFF) program with excessive severe conditions imposed to GoSL to follow. Adhering to fiscal reforms, such as reducing budget deficits, increasing revenue, and 100% fullfilling other IMF conditions, will determine the program's success.
3. Structural Reforms
The government needs to diversify its economy, improve export competitiveness, and reduce reliance on tourism and remittances since these sectors are highly vulnerable to global shocks.
4. Political Stability
Political instability could derail economic reforms and worsen investor sentiment.
Potential Scenarios for 2025:
Most Optimistic Scenario: If reforms are implemented effectively, Sri Lanka could stabilize its economy, improve IMF backed credit ratings due to the influence of IMF if they fulfil the severe conditions imposed by IMF, and attract foreign investment.
More Realistic Scenario: Failure to implement reforms or secure adequate debt restructuring could lead to another balance-of-payments crisis, higher inflation, and social unrest in the near future.
කෙටියෙන් කියන්න පුළුවන් මෙචචරයි.
In summary, while Fitch and other CRAs have their flaws, the future of Sri Lanka's economy hinges more on domestic policy decisions, global economic conditions, and the successful avoidance of IMF-backed severe conditions and forced reforms which are not compatible with the ground reality.