චී ණය!

දැනට අවුරුදු 20කට කලින්, 1998 වන විටත් ලංකාවේ ඒක පුද්ගල ආදායම චීනයේ ඒක පුද්ගල ආදායමට වඩා වැඩියි. 1998දී චීනෙක් ඩොලර් 829ක් උපයන විට ලාංකිකයෙක් ඩොලර් 851ක් ඉපැයූවා. චීනය ඒක පුද්ගල ආදායමේ නාමික ඩොලර් අගය අනුව අනුව ලංකාව පසු කර ගියේ 1999 අවුරුද්දේදී.

දැන් තත්ත්වය කොහොමද? පහුගිය 2017 අවුරුද්ද වන විට ලංකාවේ ඒක පුද්ගල ආදායම ඩොලර් 4,065ක්. චීනයේ ඒක පුද්ගල ආදායම එමෙන් දෙගුණයකටත්  වඩා වැඩියි- ඩොලර් 8,827ක්. මේ අවුරුද්දේ මේ ගණන බොහෝ විට තවත් 6% කින්වත් වැඩි වෙයි. කොහොමද අවුරුදු විස්සක කෙරුවාවල් වල වෙනස?

ලංකාවේ ඒක පුද්ගල ආදායම රුපියල් වලින් බැලුවොත් මේ අවුරුද්දේ 3-4%කට වඩා වැඩි වන්න ඉඩක් පෙනෙන්න නැහැ. මේ අවුරුද්ද ඇතුළත රුපියලේ ඩොලර් වටිනාකම ඒ වගේ දෙගුණයකටත් වැඩි ප්‍රතිශතාංකයකින් දැනටමත් අඩු වෙලා. ඒ නිසා මේ අවුරුද්ද ඉවර වන විට ලංකාවේ ඒක පුද්ගල ආදායමේ ඩොලර් අගය අඩු වශයෙන් 5-6%කින් වත් අඩු වෙයි.

ලංකාවේ ඒක පුද්ගල ආදායම ඇත්තටම ඉහළ ගියත් රුපියල වේගයෙන් අවප්‍රමාණය වන අවුරුදු වලදී රටේ ඒක පුද්ගල ආදායමේ ඩොලර් අගය අඩුවෙන් පෙනෙන්න පුළුවන්. ඔයාකාරයටම රුපියල අධිප්‍රමාණය වෙන අවුරුදු වලදී රටේ ඒක පුද්ගල ආදායමේ ඩොලර් අගය වේගයෙන් ඉහළ යනවා. නමුත්, මේ විදිහට විණිමය අනුපාතිකයේ විචලනයන් නිසාම සිදුවන ඒක පුද්ගල ආදායමේ ඩොලර් අගයේ විචලනයන්ගෙන් නිරූපණය වන්නේ රටක ජීවන තත්ත්වයේ සිදුවන සැබෑ විචලනයන් නෙමෙයි.

දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ ඩොලර් අගය ගණනය කරන විට නාමික විණිමය අනුපාතිකය වෙනුවට ක්‍රය ශක්ති සාම්‍ය විණිමය අනුපාතිකය යොදාගන්නේ ඉහත අඩුපාඩුව මග හැර ගන්නයි. නාමික විණිමය අනුපාතිකය අනුව මේ වන විටත් ලෝකයේ විශාලතම ආර්ථිකය ඇමරිකාව වුවත්, ක්‍රය ශක්ති සාම්‍ය විණිමය අනුපාතිකය අනුව මේ වන විට ලෝකයේ  විශාලතම ආර්ථිකය චීනයයි. ලංකාව වගේම ඇමරිකාවත් ලෝකයට ණයකරුවන් වුවත් චීනයට ලෝකයම වාගේ ණයයි.

නාමික විණිමය අනුපාතිකය අනුව පමණක් නෙමෙයි ක්‍රය ශක්ති සාම්‍ය විණිමය අනුපාතිකය අනුව බැලුවත් වෙලා තියෙන්නේ සහ තව දුරටත් වෙමින් තියෙන්නේ චීනයට වඩා කිහිප ගුණයක් ඉදිරියෙන් සිටි ලංකාව පහු කරගෙන චීනය වේගයෙන් ඉදිරියට යන එකම තමයි. එහෙම වුනේ කොහොමද?

මෙයට හේතු ගණනාවක් ඉදිරිපත් කළ හැකි වුවත්, ලංකාවේ හා චීනයේ ඉතිරි කිරීම් අනුපාත අතර වෙනස මෙහිදී කැපී පෙනෙනවා. චීනය කරන්නේ ඔවුන්ගේ ජාතික ආදායමෙන් අඩක් පමණම ඉතිරි කරන එකයි. ඒ විදිහට ඉතිරි කරන මුදල චීනයේ වත්මන් ආර්ථික වර්ධනය පවත්වා ගන්න අවශ්‍ය ආයෝජන අනුපාතයටත් වඩා ඉහළයි. මේ අමතර මුදල ණය විදිහට චීනයෙන් පිටතට ගලා යනවා. ලෝකය චීන ණය වලින් චීන බඩු මිල දී ගන්නවා. චීනයේ වෙළඳ අතිරික්තය ඉහළ යනවා. චීනයට ඩොලර් එකතු වෙනවා.

ලංකාවේ වගේම ඇමරිකාවෙත් වෙන්නේ මෙහි අනිත් පැත්තයි. මේ රටවල් වල ඉතිරි කිරීම් අනුපාත ආයෝජන අනුපාතය තරම් ලොකු නැහැ. අඩුව පිරවෙන්නේ ණය වලින්. ඇමරිකාව වගේම ලංකාවත් චීන සල්ලි වලින් චීන බඩු ආනයනය කරනවා.

රටක ඉතිරි කිරීම් අනුපාතිකය හා ආයෝජන අනුපාතය අතර වෙනස ආනයන අපනයන පරතරයට සමානයි. එය සාර්ව ආර්ථික සාම්‍යයක්. අවශ්‍ය ආයෝජන අනුපාතිකය තරමට දේශීය ඉතිරි කිරීම් අනුපාතිකය විශාල නැත්නම්, ඒ වෙනසට අනුරූප ආනයන අපනයන පරතරයතකුත් තිබිය යුතුමයි.

ලංකාවේ බඩු මිල මේ තරම් ඉහළින් තියෙද්දී ඉතුරු කරන්නේ කොහොමද කියා ඇතැම් අය අහනවා. ඉතිරි කිරීම් කියන්නේ ජීවන විලාසිතා අනුව තීරණය වන දෙයක් මිසක් බඩු මිල අනුව පමණක් තීරණය වන දෙයක් නෙමෙයි. ලංකාවේ හා චීනයේ ඒක පුද්ගල ආදායම් සමාන මට්ටමේ තිබුණු 1998 ආසන්න කාලයේදී ලංකාව ජාතික ආදායමෙන් 18%ක් පමණක් ඉතුරු කරද්දී චීනය ජාතික ආදායමෙන් 40%ක් පමණ ඉතුරු කළා. ලංකාවේ දැන් තිබෙන මට්ටමේ ඒක පුද්ගල ආදායමක් ලබද්දී චීනය කළේ තමන්ගේ ආදායමෙන් අඩක්ම ඉතුරු කරන එකයි.

රටක මූර්ත විණිමය අනුපාතය අවප්‍රමාණය වී තිබෙන්න ඉඩ හරින තරමට ඒ රටේ ආනයන ඉක්මවා අපනයන ඉහළ ගිහින් දේශීය ඉතිරි කිරීම් ඉහළ යනවා. චීනය කාලයක් තිස්සේම කළේ එයයි.