මූල්‍ය අරමුදලේ තුන්වන විමර්ශනය

මූල්‍ය අරමුදලේ තුන්වන විමර්ශනයේ වාර්තාව තවමත් ප්‍රසිද්ධ කර නැහැ. නමුත්, හතරවන වාරිකය අනුමත කරමින් නිකුත් කළ මාධ්‍ය නිවේදනයෙහි ඔවුන්ගේ යාවත්කාලීන කළ ඇස්තමේන්තු තිබෙනවා.

අපි මුලින්ම ඔවුන්ගේ ආර්ථික වර්ධන ඇස්තමේන්තු වලින් පටන් ගනිමු. 

2024 - 4.5%

2025 - 3.0%

2026 - 3.0%

2027 සිට - 3.1%

දැන් අපට මෙම ඇස්තමේන්තු ඔවුන්ගේ 2023 මාර්තු ඇස්තමේන්තු සමඟ සංසන්දනය කළ හැකියි. 

2024 - 1.5%

2025 - 2.6%

2026 - 3.0%

2027 සිට - 3.1%

මේ ඇස්තමේන්තු සකස් කරන විට 2024 තුන් වන කාර්තුවේ දදේනිය ගණන් හදා තිබුණේ නැහැ. එම අගය, අනපේක්ෂිත හොඳ මට්ටමක (5.5%) තිබුණා. ඒ අනුව, 2024 ආර්ථික වර්ධන වේගය 4.5% මට්ටමේ තියෙන්නනම් හතරවන කාර්තුවේ වර්ධන වේගය 2.5% පමණ විය යුතුයි. එම අගය බොහෝ විට ඊට වඩා ඉහළ අගයක් වෙන්න ඉඩ තිබෙනවා. ඒ නිසා, පසුගිය 2024 වසරේ ආර්ථික වර්ධන වේගය 4.5% මට්ටම ඉක්මවා ඇතැයි සිතන්න පුළුවන්. 

පෙන්විය යුතු වැදගත් කරුණ එය නෙමෙයි. පසුගිය වසරේ ආර්ථික වර්ධන වේගය මුලින් හිතූ මට්ටමට වඩා සැලකිය යුතු ලෙස වැඩි වී තිබුණත්, අරමුදල ඔවුන්ගේ දිගුකාලීන ආර්ථික වර්ධන ඇස්තමේන්තු වෙනස් කරලා නැහැ. 2025 ඇස්තමේන්තුව පොඩ්ඩක් උස්සලා තිබුණත්, එය 2026 මට්ටමට වඩා උඩට උස්සලා නැහැ. ඒ වගේම, 2026 සිට ඉදිරියට ඇස්තමේන්තු වෙනස් කරලා නැහැ.

මේ අනුව පෙනෙන්නේ අරමුදලට අනුව කෙටිකාලීනව ආර්ථික වර්ධන වේගය තරමක් වැඩි වී තිබුණත් රටේ දිගුකාලීන වර්ධන විභවයේ වෙනසක් වී ඇති බවක් ඔවුන් නොදකින බවයි. ඇත්තටම රටකට වැදගත් දිගුකාලීනව සාමාන්‍ය වශයෙන් කොයි තරම් වේගයකින් වර්ධනය විය හැකිද කියන එකයි. අතරින් පතර අවුරුදු කීපයක් ඉහළ වර්ධන වේගයක් තිබු පමණින් රටක මිනිසුන්ගේ ජීවන තත්ත්වයේ දැනෙන වෙනසක් වෙන්නේ නැහැ. 

අලුත් ඇස්තමේන්තු අනුව වුවද, 2025-2027 අවුරුදු තුනේ වර්ධන වේග වල එකතුව 9.1%ක් පමණයි. ප්‍රතිව්‍යුහගත කළ ස්වෛරිත්ව බැඳුම්කර සඳහා ලැබුණු හෙයාකට් එක අඩු වෙන්නේ මේ වසර තුනේ වර්ධන වේග වල එකතුව 11.1%ට වඩා වැඩි වුනොත් පමණයි. වර්ධන වේගය ඒ සීමාවෙන් එහාට නොයන්නත් සැලකිය යුතු ඉඩක් තිබෙනවා.

අරමුදලේ ඇස්තමේන්තු වල විදිහට ආර්ථිකය වර්ධන වුනොත්, යාන්තම් 2018 හිටපු තැනට එන්න ලැබෙන්නේ 2028දී. ඒ කියන්නේ අහිමි වූ දශකයකට පසුව. ඊට වඩා වේගයෙන් ආර්ථිකය වර්ධනය වුනොත් 2027දී හෝ ඇතැම් විට 2026දී 2018 හිටපු තැනට එන්න පුළුවන් වෙයි.

දෙවනුව මම අවධානය යොමු කරන්නේ සංචිත ඉලක්ක වලට. පහත තිබෙන්නේ සංශෝධිත සංචිත ඉලක්ක. 

2025 - ඩොලර් මිලියන 7,056

2026 - ඩොලර් මිලියන 9,303

2027 - ඩොලර් මිලියන 13,118

මේ අනුව, ඉදිරි (2025) වසරේ ඉලක්කයට යන එක ඒ තරම්ම අමාරු වැඩක් නෙමෙයි. එකතු කරගන්න තියෙන්නේ ඩොලර් බිලියනයක පමණ මුදලක්. අභියෝගය තියෙන්නේ 2026 හා 2027 අවුරුදු දෙකේදී. එම අවුරුදු දෙකේදී පිළිවෙළින් ඩොලර් බිලියන දෙකක් හා ඩොලර් බිලියන හතරක් (ආසන්න වශයෙන්) එකතු කරගන්න වෙනවා. ඊට අමතරව චීනයෙන් ගත් යුවාන් බිලියන දහය ආපසු ගෙවන්න තවත් ඩොලර් බිලියන 1.4ක් අවශ්‍ය වෙනවා. 

සංචාරක ආදායම් ඉදිරි වසර වලදී ඉහළ යයි. නමුත් එහි සීමාවක් තිබෙනවා. ඒ නිසා, විදේශ විණිමය ආදායම් වල කිසියම් දැනෙන වැඩිවීමක් සිදු වුනේ නැත්නම්, මේ අවුරුද්දේ කොහොම වෙතත්, 2026දී සහ ඊටත් වඩා වැඩියෙන් 2027දී ඩොලරයක මිල මත සැලකිය යුතු පීඩනයක් එන්න පුළුවන්. 

ආර්ථික වර්ධනය වැඩිවීමට සහ විදේශ විණිමය ආදායම් ඉහළ යාමට හේතු වන අමුතු විශේෂ දෙයක් සිදු වන බවක් දැනටනම් පෙනෙන්න නැහැ. ඒ සඳහා කළ යුත්තේ කුමක්ද කියන ප්‍රශ්නය මගෙන් අහන්න එපා. එවැනි නිශ්චිත අත් දුටු ප්‍රතිකාර මා ළඟ නැහැ. හම්බන්තොට පිරිපහදුව වගේ ආයෝජන නිසා කොයි තරම් විදේශ විණිමය රටට ආවත්, ඒ විදේශ විණිමය නැවත ආනයන ලෙස ආපසු යන නිසා සංචිත වලට එයින් වාසියක් ලැබෙන්නේ නැහැ.